افراد خلاق چه ویژگی هایی دارند؟
افراد خلاق چه ویژگی هایی دارند؟ بررسی ها نشان می دهد که هرچند افراد خلاق از هوش بالاتر از متوسط برخوردار هستند، اما برای اینکه فرد بسیار خلاق باشد ضرورت نباید نابغه باشد. افراد خلاق تازگی و بدیع بودن را ترجیح می دهند، پیچیدگی مسائل توجه آنان را جلب می کند و به قضاوت های مستقل می پردازند.
علاوه بر توانایی تمام کردن، کامل کردن و یکی کردن افکار گوناگون که در این افراد بیش از دیگران است، افراد خلاق در یکی کردن تفکر کلامی با تفكر بصری و تفکر منطقی و تخیلی سرآمدتر از افراد غیر خلاق هستند.
افراد خلاق بیشتر به وسیله ی علایق درونی خود نسبت به کارهای خلاق برانگیخته می شوند تا عوامل بیرونی نظیر شهرت، پول یا تایید دیگران.
این مطلب را هم بخوانید: 6 عامل تاثیر گذار در خلاقیت
علاوه بر موارد فوق، افراد خلاق ویژگی های دیگری نیز دارند، که آنها را از سایر افراد متمایز می کند. این ویژگی ها عبارتند از:
1- افراد خلاق، بخش عمده ای از وقت خود را صرف توجه دقیق به اطراف خود می کنند و از این طریق سوژه های جدیدی برای فکر کردن پیدا می کنند.
2- افراد خلاق بسیار کنجکاو بوده و به طور مستمر در جستجوی موضوعات پیچیده، جدید و ناشناخته و عجیب هستند. به همین سبب آنها در مقایسه با افرادی که از توانایی خلاقیت کمتری برخوردار هستند، سوالات بیشتر و پیچیده تری را مطرح می کنند. این ویژگی را به سادگی در بچه ها می توان تشخیص داد.
3- حل مشکلات و مسائل توسط افراد خلاق از اصالت خاصی برخوردار است.
4- افراد خلاق انعطاف پذیر هستند و در ارائه ی راه حل و اندیشه های بکر و بدیع آمادگی بسیار دارند. آنها با استفاده از این ویژگی، توانایی تعقیب و دستیابی به راه حل مشکل را از راه های مختلف دارا هستند.
5- افراد خلاق به استقلال و ناهمنوایی تمایل دارند و در مواردی که دستورهایی برخلاف میل و با اعتقادات خود دریافت کنند، به سرپیچی از آنها تمایل نشان می دهند. به این سبب اعمال مدیریت در مورد افراد خلاق بسیار دشوار است (كانجرو پیتر سن ۱۹۸۴) آنها اگرچه به دستور گرفتن از دیگران اعتقاد ندارند، نیاز مبرم به مورد پذیرش واقع شدن دارند، زیرا این احساس برای آنها آرامش خاطر دلپذیری را ایجاد می کند. ضمن آگاهی به این مطلب که اندیشه هایشان مورد قبول واقع شده، اتکاء به نفس زایدالوصف در آنان ایجاد می کند.
6- افراد خلاق، مسائل پیچیده را به مسائل ساده ترجیح می دهند و با علاقمندی بسیار برای یافتن راه حل می کوشند.
7- براساس نظریه ی وایت، افراد خلاق على رغم استباط دیگران، بسیار فعال نبوده، با مقایسه با دیگران از هوش و ذکاوت خارق العاده نیز برخوردار نیستند. هوش یکی از پیش نیازهای خلاقیت است و پایین بودن درجه ی هوشی فرد معمولا به پایین قرار گرفتن ویژگی خلاقیت منجر می شود، اما هوش سرشار نیز دلالت بر خلاق بودن شخص نمی کند. گتنبرگ بر این عقیده است که افراد دارای هوش پایین عموما از نظر خلاقیت نیز ناتوانند و خلاقیت در افراد دارای هوش کمی بالاتر از میانگین بیشتر مشاهده شده است. در این مورد گرتزل معتقد است که اشخاص باهوش و ذکاوت خوب در مدارج تحصیلی، بسیار خوب عمل می کنند، ولی شاهد کیفی که دلالت بر خلاقیت آنها بکند بسیار کم است. به طور خلاصه پژوهشگران به یک رابطه با همبستگی نسبتا کم بین هوش و خلاقیت دست یافته اند.
8- مسائل و وضعیت هایی را می بیند که قبلا مورد توجه قرار نگرفته است و فکرهای بکری را ارئه می دهد. اصولا یک فرد خلاق بی تفاوت از کنار مسائل نمی گذرد و محیط پیرامون را همیشه با دقت توجه قرار می دهد. (سه نکته برای حل خلاقانه مسائل)
9- ایده ها و تجربیات حاصل از منابع گوناگون را به هم ربط می دهد و آنها را بر مبنای مزیتشان مورد بررسی قرار می دهد. چرا که ارائه ی فکر مشکل نیست، بلکه ارائه ی فکر و ایده های سود آور، مفید باصرفه و … مشکل خواهد بود.
10- معمولا چندین دلیل برای هر موضوع معين دارند، به عبارتی سلاست فکر دارند. یکی از مهمترین ویژگی افراد خلاق، داشتن سلامت فکر است. به طوری که همزمان در مورد یک مساله چندین فکر و راه حل را داشته باشد.
11- نسبت به پیش فرض های قبلی تردید می کنند و محدود به رسم و عادت نمی شوند. از طرف دیگر تداوم حیات سازمان ها به بازسازی آنها بستگی دارد، بازسازی سازمان ها از طریق هماهنگ کردن اهداف با وضعیت روز و اصلاح و بهبود روش های حصول این اهداف انجام می شود، بدون بازسازی، سازمان نمی تواند دوام زیادی بیاورد و بازسازی هم جز از طریق نوآوری که خود ثمره ی خلاقیت است، میسر نیست. بنابراین سازمان ها برای ادامه ی حیات و بقای خود به بازسازی از طریق خلاقیت نیازمندند، خلاقیت در سازمان کار نیروهای خلاق است.(تعریف خلاقیت چیست؟)
این نیروهای خلاق در تمام سازمان ها به وفور یافت می شوند. هنر مدیر موفق در این سازمان شناسایی و از وجود آنها برای بهبود و بازسازی سازمان استفاده کردن است.
ویژگی هایی که در این جا به آنها اشاره شد، می تواند راهگشای بسیاری از مدیران باشد؛ چه بسا بعضی از این ویژگی ها در نگاه اول به عنوان یک ضعف ممکن است به حساب بیاید. مدیران امروزی ما باید به این نکته توجه داشته باشند که موانعی برای بروز خلاقیت وجود دارد که مهمترین آنها عبارتند از:
1- عدم اعتماد به نفس.
2- ترس از انتقاد و شکست
3- تمایل به همرنگی و همگونی
4- عدم تمرکز ذهنی و …
مدیریت سازمان باید همیشه از بروز ایده ها و فکرهای جدید استقبال نماید و افراد خلاق را تشویق کند. برای اینکه خلاقیت به وقوع بپیوندد، باید چنان نگرشی وجود داشته باشد تا از پیشنهادهایی که مبتنی بر تغيير شرایط موجودند، استقبال کند، یک نگاه سرد یا بهت زده ی رئیس به زیردستی که پیشنهادی ارائه کرده است به وی می فهماند که دیگر از این نوع پیشنهادها ندهد.
متاسفانه در نظام اداری ما کم نیستند مدیرانی که خود را عقل کل می دانند و کارمندان را افرادی که مجبورند دستورات غیرمنطقی آنها را اجرا کنند. این مدیران یکی از مهمترین موانع خلاقیت و نوآوری در نظام اداری هستند.
مطلب فوق برگرفته از کتاب مدیر نوشته دکتر آقایی است.
دیدگاهتان را بنویسید