زنجیره تامین سبز چیست؟
زنجیره تامین سبز چیست؟ گرمایش کره زمین و آلودگی محیط زیست مفاهیمی هستند که امروزه کم و بیش در اخبار، روزنامه ها، پادکست ها و بیلبورد های شهر های مختلف جهان با آنها مواجه می شویم. حفاظت از محیط زیست امری مهم و کلیدی برای بقای بشریت و بسیاری از گونه های گیاهی و جانوری ساکن بر روی کره زمین است.
عدم کنترل گاز های گلخانه ای می تواند دمای میانگین سطح کره زمین را افزایش دهد و در یک الی دو دهه آینده منجر به بروز سیلاب ها و آسیب های جدی شود. از سویی دیگر، تولید بیش از اندازه پلاستیک توسط کارخانه ها می تواند به آلودگی محیط زیست و از بین بردن بسیاری از چرخه های غذایی در زمین منجر شود.
به همین سبب است که بسیاری از نهاد های فعال در محیط زیست و استراتژی های مربوط به آن، در چند سال گذشته تصمیم گرفته اند تا با نظارت دقیق تر و جدی تر بر روی کشورهای مختلف، فعالیت آن ها را بررسی کرده و در راستای کاهش آلودگی ها تلاش کنند.
از سویی دیگر، تولید کنندگان باید بتوانند ضمن حفظ رقابت و سوددهی مجموعه خود، ضایعات تولید شده در فرایند تولید را به حداقل برسانند. مدیریت همزمان این دو پارامتر با کمک ایده زنجیره تامین سبز ممکن است.
این دوره را پیشنهاد میکنیم: دوره آموزشی تشریح الزامات ایزو 14001:2015 به همراه ممیزی داخلی
زنجیره تامین سبز: کمکی به فرزندان آینده زمین
برای اولین بار در سال 1996 میلادی، یک پژوهش صنعتی در دانشگاه میشیگان، ایده مدیریت زنجیره تامین سبز را مطرح کرد. یک مدیر زنجیره تامین سبز تمامی مراحل عمر یک محصول را زیر نظر می گیرد. این مراحل شامل طراحی، مواد اولیه، ساخت، فروش، حمل و نقل، استفاده و بازیافت محصول می باشد.
سپس با استفاده از این اطلاعات، در هر مرحله تلاش می کند تا میزان ضایعات تولید شده، از جمله انرژی، پلاستیک، زباله های دیر تجزیه پذیر، گاز های گلخانه ای و مواد شیمیایی خطرناک، را کاهش دهد.
به بیان دیگر، زنجیره تامین سبز به مجموعه ای فرایند ها اطلاق می شود که در خلال طراحی، تولید، توزیع، مصرف و بازیافت یک محصول به کار برده می شوند تا اثرات مخرب زیست محیطی و مصرف منابع انرژی تجدید ناپذیر به حداقل خود برسند. به همین سبب است که مدیریت زنجیره تامین سبز را یک مدل مدیریتی مدرن اما لازم در راستای حفاظت از محیط زیست می دانند.
زنجیره تامین سبز مولفه های مختلفی دارد که از جمله آنها می توان اشاره کرد به:
- مواد سبز: استفاده از مواد اولیه با کیفیت و غیر سمی و همچنین منابع انرژی تجدید پذیر در فرایند تولید.
- تولید سبز: در بسیاری از کشورها تحت عنوان تولید پاک شناخته می شود و طی آن کمترین آلودگی به محیط زیست وارد می گردد.
- مصرف سبز: انتخاب محصولات و خدماتی که با سازگاری کامل با محیط زیست تولید شده اند و عدم استفاده از محصولاتی که می توانند برای محیط زیست مضر باشند.
زنجیره تامین سبز تنها متوجه تولید کنندگان صنایع نیست، بلکه می تواند یک فرهنگ جدید و مفید برای تمامی افراد جامعه، اعم از تولید کنندگان و مصرف کنندگان باشد. مدیریت زنجیره تامین سبز، ایجاب می کند که محصولات با توجه به ملاحظات و معیار های بین المللی و ملی هر منطقه در زمینه زیست محیطی، تولید شوند. این کار می تواند هزینه بیشتری را برای شرکت های تولید کننده در بر داشته باشد. استفاده از انرژی های تجدید پذیر و یا عدم استفاده از پلاستیک در بسیاری از مواقع، می تواند گران تر باشد. در تولید برخی از محصولات، مانند لوازم آرایشی و بهداشتی و یا خوراکی ها، عدم استفاده از پلاستیک و بسته بندی های رایج، می تواند مسئله بهداشت و سلامتی محصولات را مطرح کند. تمامی این چالش ها در کنار حفظ کیفیت و هزینه پایین محصولات تولید شده، از جمله چالش های جدیدی است که متوجه یک مدیر زنجیره تامین سبز است؛ اما چرا سازمان ها باید این چالش های جدید را بپذیرند؟
دو مثال از تفاوت های چشم انداز سازمانی و بیانیه ماموریت برند های بزرگ
- کمپانی تسلا: بیانیه ماموریت کمپانی تسلا بسیار ساده و واضح است:”برای شتاب بخشیدن به تغییر دنیا به استفاده از منابع انرژی تجدید پذیر”. در چشم انداز سازمانی این مجموعه همچنین آمده است:” برای خلق بهترین کمپانی ماشین برای قرن 21 با استفاده از ترغیب دنیا به استفاده از ماشین های الکتریکی”. هماهنگی میان بیانیه ماموریت و چشم انداز سازمانی برند تسلا، هسته اصلی اتحاد بخش های مختلف این کمپانی به شمار می رود. استفاده از عبارت “شتاب بخشیدن” در بیانیه ماموریت را می توان به عنوان یک نیروی پیشران برای کل مجموعه دانست. این در حالی است که عبارت ” بهترین کمپانی ماشین در قرن 21″ می تواند آرزوها و خواسته های بلند مدت کمپانی را به خوبی تثبیت کند.
- کمپانی اوبر: در بیانیه ماموریت کمپانی اوبر آمده است: “ماموریت اوبر فراهم کردن امکان حمل نقل برای هر کسی در هر جا است”. این کمپانی چشم انداز سازمانی خود را بدین شکل تعریف می کند:”حمل نقل هوشمند با تعداد کمتری از ماشین ها و بهترین دسترسی. حمل و نقلی امن، ارزان و قابل اعتماد. حمل و نقلی که می تواند فرصت های شغلی بیشتری را خلق کند و درآمد بیشتری را برای رانندگان به همراه داشته باشد”. استفاده از کلمه “حمل نقل” یک انتخاب عالی است که هسته اصلی و هدف کلی این مجموعه را نشان می دهد. توضیح دقیق شیوه خدمت رسانی در چشم انداز سازمانی می تواند جهت کلی فعالیت کارمندان این شرکت را به خوبی مشخص کند و یکی از المان های مهم موفقیت این برند به شمار می رود.
زنجیره تامین سبز چه مزایایی دارد؟
مزایای استفاده از زنجیره تامین سبز را می توان به دو گروه بلند مدت و کوتاه مدت تقسیم بندی کرد:
- در کوتاه مدت: رضایت مشتریان از محصولات با کیفیت که آلودگی کمتری را برای محیط زیست به همراه دارند، یکی از مهم ترین اثرات کوتاه مدت استفاده از زنجیر تامین سبز به شمار می رود. کاهش مصرف انرژی و کاهش هزینه های ناشی از بازیافت زباله ها نیز می تواند بار بزرگی را از روی دوش دولت ها بر دارد و در نتیجه از نظر اقتصادی به نفع جامعه و کشور می باشد.
- در بلند مدت: کاهش تولید زباله های دیر بازیافتی و عدم استفاده بیش از حد از منابع انرژی تجدید ناپذیر می تواند در طولانی مدت، به حفظ زیرساخت ها و منابع انرژی کشور ها و همچنین تلاش برای حفظ محیط زیست ختم شود. این عوامل شاید در زندگی امروزی ما چندان ملموس نباشند، اما می توانند جان فرزندان ما را از خطرات مهلک آینده نجات دهند.
این دوره را پیشنهاد میکنیم: دوره آموزشی تشریح الزامات ایزو 14001:2015
دیدگاهتان را بنویسید