دستورالعمل مقابله با حریق و پیشگیری از آن
دستورالعمل مقابله با حریق و پیشگیری از آن :
1- هدف :
هدف از این دستورالعمل اجرایی تعیین نحوه پیشگیری از آتش سوزی و کاهش تاثیرات منفی زیست محیطی از آتش سوزی می باشد .
2- دامنه كاربرد :
این دستورالعمل اجرایی برای کلیه ساختمان های متعلق به شهرداری منطقه کاربرد دارد .
3- مسئولیت ها :
مسئولیت اجرای این دستورالعمل بر عهده ستاد بحران با همکاری کلیه واحد ها و سازمان های متعلق به شهرداری می باشد .
مسئول محیط زیست مسئولیت نظارت بر اجرای این دستورالعمل را بر عهده دارد .
4- تعاریف :
ندارد .
5 – روش انجام كار:
۱ . مسئولیت حفظ شرایط ایمن ازنظرپیشگیری ازآتش سوزی باكلیه پرسنل شركت وپیمانكاران می باشد .
۲ . مسئولیت بازرسی های منظم و از بین بردن شرایط خطرناك با امور خدمات شركت می باشد .
۳ . مسئولیت آگاهی رسانی به منظورآشنایی باانواع حریق ، نحوه اقدامات ، امداد ، نحوه اطفای حریق باآموزش می باشد .
۴ . مسئولیت اطلاع رسانی درهنگام وقوع حریق با کلیه پرسنل می باشد .
۵ . مسئولیت تخلیه محل باگروه مقابله باشرایط اضطراری است كه دربند 2-۱۰ معرفی شده است
۶ . مسئولیت امدادرسانی با سازمان های امداد رسان می باشد .
۷ . مسئولیت پشتیبانی باگروه پشتیبانی شامل تكنسین های تاسیسات و برق و مسئولین آن می باشد .
۸ . مسئولیت اطفاء حریق بااكیپ آتش نشانی می باشد .
۹ . مسئولیت تعیین تكلیف درخصوص ضایعات باقیمانده حاصل ازحریق با خدمات می باشد .
۱۰ . تیم مقابله باشرایط اضطراری ستاد بحران با همکاری کارکنان و واحد خدمات می باشد .
ستاد بحران مسئولیت مقابله با شرایط اضطراری را بعهده دارد .
۲ . نحوه پیشگیری ازوقوع حریق
جهت اقدامات پیشگیرانه ازوقوع حریق اقدامات ذیل صورت میپذیرد :
– ایجاد شرایطی كه به هرنحوضریب وقوع حریق راافزایش دهدازسوی كلیه پرسنل اكیدأ ممنوع است.
– كلیه پرسنل شاغل موظفند پس ازپایان كار محوطه كارخود وتجهیزات را بازرسی نمایند و هرگونه منبع فعال راكه می تواندباعث ایجادحریق گردد غیرفعال نمایند.
– توجه و تذكردرزمینه اقدامات ایمنی لازم درجلوگیری ازایجادمحیط مناسب جهت شروع آتش سوزی بایستی مرتبأ توسط گروه ستاد بحران به پرسنل گوشزدگردد .
– كلیه پرسنل موظفندنكات گوشزدشده رادقیقأاجرانمایندوبدون اطلاع واحدپیشگیری ازانجام فعالیتهایی كه خطرآتشسوزی دارداكیدأخودداری نمایند .
– نصب علائم هشداردهنده ومعرفی نقاط خطرناك درمحل های موردنیاز توسط انجام دهنده کار الزامی است .
– درمحلهایی كه امكان سوختن خودبه خودموادقابل اشتعال وجوددارد(روغن كتان ، ذغال چوب و…..) بایستی این مواد درظروف فلزی درب دارنگهداری شوند و به واحدهای ایمنی و آتش نشانی اطلاع رسانی گردد .
۳ .نحوه بازرسی:
– بازرسی وكنترل تجهیزات آتش نشانی مطابق دستورالعمل كنترل تجهیزات اطفاء حریق انجام می شود .
۴ .نحوه اعلام حریق:
– بایستی شماره تلفنهای آتش نشانی و اورژانس در نقاط مختلف مجتمع توسط واحد اداری و در معرض دید عموم قرار گیرد .
– در صورت مشاهده وقوع هرگونه آتش سوزی و یا خطر بالقوه آتش سوزی کلیه پرسنل ضمن اقدام به خاموش کردن آن مراتب را سریعا به آتش نشانی اطلاع دهند .
– اطلاع رسانی بوسیله تلفن امکان پذیر است .
– سرپرست آتش نشانی در صورت تشخیص می تواند مراتب را به اطلاع مدیریت ایمنی ، حفاظت فیزیکی ، اورژانس جهت همکاری برساند .
– لازم است شماره تلفنهای این مراکز در دفتر آتش نشانی و مرکز مخابرات و حراست بصورت خوانا در دسترس باشد .
-گروه اطلاع رسان آتش نشانی نبایستی تحت هیچ شرایطی محل كارخودراتاپایان عملیات اطفاء حریق ترك نمایند.
۵ .نحوه اعزام نیرو:
– پس ازحصول اطلاع ، اکیپ آتش نشانی سریعأبه محل حادثه اعزام میگردد.
– مسئولیت برقراری ارتباط و درخواست کمک از مراکز آتش نشانی همجوار و شهر و یا مراکز بیمارستانی بر عهده مدیریت گروه پشتیبانی بوده و در غیاب ایشان یا جانشین وی ، سرپرست آتش نشانی مستقیما اقدام خواهد نمود .
۶ .نحوه مقابله باآتش :
– باتوجه به اینكه وجود ۴ عامل اصلی باعث بروزحریق میگردد(ماده سوختنی ، اكسیژن كافی ، حرارت مناسب وواكنش زنجیری شیمیایی بین ملكولهای ماده سوختی واكسیژن ) بایستی توجه داشت هنگام اطفاء حریق ازبین بردن هریك ازاین عوامل باعث اطفاء حریق می گرددبنابراین اكیپ آتش نشانی بایستی توجه داشته باشد درهنگام اطفاء ازبین بردن عاملی اولویت داردكه سریعتروآسانتر بتوان آن راازبین برد .
– براساس نوع ماده سوختی طبقات حریق به شرح ذیل طبقه بندی می شودكه بایستی طی جلسات كوتاه مدت آموزشی ضمن كار( Tool box meeting: ) كلیه پرسنل رابااین طبقات آشنا نمود
طبقه A مخصوص حریقهایی است كه ازسوختن موادی حاصل می شوندكه این موادپس ازسوختن ازخودخاكستربجامی گذارندمانند:چوب ، كاغذ، لاستیك وغیره
طبقه B شامل حریق مایعات قابل اشتعال است كه خطراین نوع حریق بسیارشدیداست مانند:بنزینتینر،حلالها،الكلها، رنگ ، گازوئیل ، نفت وغیره .
طبقه C كه مخصوص حریق تجهیزاتی الكتریكی می باشد
طبقه D مخصوص حریق ناشی ازفلزات قابل اشتعال مانند: سدیم ، پتاسیم وغیره می باشد
طبقه E مخصوص حریق گازهاوانفجارات می باشد
– استفاده ازهرنوع خاموش كننده ای برای هرنوع حریقی مجازنمی باشدوبایستی حتماضمن آگاهی ازانواع حریقهای احتمالی نسبت به تدارك خاموش كننده های مناسب اقدام نمود .
دركارگاههایی كه براساس شرایط جوی سرمای زیادی درطول سال وجوددارد تمهیدات لازم درموردحفاظت ازتجهیزات آتش نشانی بایستی پیش بینی گردد.
– شلینگهای آتش نشانی راپس ازهرمرتبه استفاده بایستی كاملاازآب خالی نمود.
– استعمال دخانیات ، روشن كردن وهمراه داشتن كبریت ، فندك وهرگونه مولدشعله یاجرقه بایستی دركلیه نقاطی كه درآنهاموادقابل احتراق وانفجار نگهداری ویابكاربرده می شودممنوع میباشد .
– ضایعات قابل اشتعال بایستی سریعأبه خارج ازكارگاه و ساختمان حمل شوندونباید متراكم گردند.ضمنأدرهرمحل یامسیربایددرظروف دردارنگهداری شوند .
– كلیه پرسنل بایستی توجه نمایندكه آسانترین وسریعترین راه خاموش كردن حریق مایعات قابل اشتعال خفه كردن میباشد (حذف اكسیژن)بنابراین بایستی درمحلهاییكه خطراین نوع حریق وجودداردخاموش كننده های مربوط به جذف اكسیژن وخفه كننده موجودباشد .
باتوجه به اینكه بهترین وسریعترین روش اطفاء حریق های گروه –A حذف گرمامی باشدبنابراین بایستی درمحلهایی كه پیش بینی این نوع حریق وجود داردخاموش كننده مناسب دردسترس باشد .
– ازآنجائیكه انتخاب ماده خاموش كننده دراطفاء حریق ازاهمیت ویژه ای برخوردار است واشتباه درانتخاب آن ممكن است باعث بروزفاجعه گردددرذیل این موادوموارداستفاده آنهاآمده است .كلیه گروههای درگیرباحریق بایستی طبق صورت مذكورنسبت به استفاده ازمواداطفاء كننده اقدام نمایند:
۱- آب : ازاین ماده می توان درحریق گروه A استفاده نمود(به عنوان یك ماده سردكننده)استفاده ازآب درحریق مابقی گروههااكیدأممنوع است .
۲- كف : ازآن درحریق گروه مایعات قابل اشتعال استفاده میشودولی نكته حایزاهمیت این است درحریق این گروه پاشش موادخاموش كننده تحت فشار مجازنمی باشد.استفاده ازكف درخاموش كردن حریق گروههای C ، D. مجازنمی باشد
-۳CO ازاین ماده می توان اختصاصأدرحریق گروه 2 : C وبه شكل عمومی درحریق گروه B به شرطی كه تحت فشارپاشیده نشوداستفاده می شود .استفاده ازاین ماده برای حریق های الكتریكی كه ولتاژبرق بیش از ۳كیلوولت باشدممنوع است .
۴- پودرشیمیایی :ازاین ماده جهت اطفاء حریق غیرفلزات می توان استفاده نمودولی برای گروههای C وD (بدون فشار)مناسبترمی باشد .
۵- پودرخشك : ازاین ماده صرفأجهت حریق فلزات استفاده می شود.دراطفاء حریق گروههای غیرفلزات این ماده حریق راخاموش كرده ولی ممكن است حریق مجددأ شروع شود،بنابراین خاموش كننده مطمئنی تلقی نمی شود .
۶- هالونها: علیرغم كیفیت بسیاربالای این خاموش كننده هاوسادگی استفاده ازآنهاولی بدلیل آلودگی های زیست محیطی استفاده ازآنهاممنوع می باشد .
۷ .برطرف نمودن آثارسوء زیست محیطی
پس ازانجام عملیات حریق واحد خدمات به برطرف نمودن آثارسوء زیست محیطی باقیمانده اقدام مینمایند .
۸ .بازگشت نیروی اعزامی
پس ازبازگشت نیروی اعزامی كلیه وسایل اطفاء حریق می بایست موردبازدیدكلی قرارگرفته ونسبت به شارژ،تعویض ویاتعمیروآماده سازی به كارسازی آن ، اقدام شود .
۹ .گزارش آتش سوزی
پس ازاتمام عملیات ، سرپرست آتش نشانی و مسئول تیم مقابله باشرایط اضطراری نسبت به برگزاری جلسه وتهیه گزارش آتش سوزی اقدام مینماید .
۱۰ .مانورحریق
دركارگاههابایستی مانورهای آتش نشانی حداقل هرشش ماه یكبارانجام پذیرد.مسئولیت اجرای این مانورهابا ستاد بحران وگروه آتش نشانی است .نتایج حاصل ازمانوركه درفرم گزارش مانور ثبت میگردد دركمیته ایمنی بررسی وتجزیه وتحلیل مانوراقدام مینماید.
دیدگاهتان را بنویسید