گذری بر تاریخچه نظام آراستگی 5S و نحوه شکل گیری آن
گذری بر تاریخچه نظام آراستگی 5S و نحوه شکل گیری آن :
سیستم نظام آراستگی تحت عنوان 5S اولین بار توسط ژاپنی ها ارائه شد اما گفته می شود ایده اولیه این موضوع برداشتی از برخی صنایع امریکایی و اروپایی بوده است که پس از توسعه و سیستماتیک نمودن آنها ارائه شده است.
این الگو برداری از سه دسته از صنایع اروپایی و امریکایی بوده است که منجر به ارائه 5S یا همان سیستم نظام اراستگی شده است.
دسته اول صنایعی هستند که رعایت بهداشت و تمیزی در انها بعنوان یک زیر ساخت اساسی شناخته میشد. سازمان هایی مانند صنایع ارایش و بهداشتی، دارویی، یا صنایع میکروالکترونیک که عموماً نیازمند اتاق تمیز یا Clean Room بودند.
دسته دوم، سازمان های خدماتی مانند هتل ها، سوپرمارکت ها، کتابخانه ها و مراکز تفریحی در بر می گیرد. در این سازمان ها مشتری با محیط سازمان تماس مستقیم دارد و از نزدیک ان را لمس می کند. حساسیت بالای مشتریان در این سازمان ها باعث می شد این سازمان ها برای بقا در رقابت، تلاش کنند اصول خاصی را برای نظم و نظافت رعایت کنند. معمولاً این اصول را که یا قانونی بود یا بصورت عرف درآمده بود را خانه داری خوب یا Good House Keeping می نامیدند.
دسته سوم شامل سازمان های پیشرو می باشند که به اهمیت مباحثی همچون ماشین، انسان، کار و انسان، مخیط توجه خاصی نموده و تلاش میکردند ارتباطی منطقی و سالم بین انسان-ماشین-کار ایجاد نمایند
تمام این موارد سبب شد اصل و تکنیکی سیستماتیک با عنوان نظام آراستگی 5S بوجود بیاد که در عصر نوین تکنولوژی بسیار پرکاربرد است و روز به روز در حال گسترش است.
تعریف 5S را می توان اینگونه ارائه کرد: سیستمی برای بهسازی و آراستگی محیط. سیستمی که به منظور برقراری و حفظ فضای کیفیتی در یک سازمان به کار گرفته می شود و از پنج کلمه ژاپنی Seiri , Seition, Seios, Seiketsu, Shitsuke ایجاد شده است.
اصول پنجگانه 5S
تفکیک و تعمیر (Seiri): جدا کردن اقلام و اوراق و اطلاعات کاربردی از دیگر موارد غیر لازم و غیر ضروری در محیط کار، همچنین تعمیر، تعویض یا تصحیح معایب و نواقص
ترتیب و تنظیم(Seition): مرتب کردن اقلام اوراق و اطلاعات و تعیین جای مناسب برای آنها به نحوی که با سرعت و سهولت قابل دسترسی باشند.
تمیزی (Seios): پیشگیری از کثیفی و پاکیزه نگاه داشتن محیط، اموال و افراد حذف یا کنترل آلاینده ها
تداوم و ایمنی (Seiketsu): تداوم، استانداردسازی و حفظ وضع مطلوب ناشی از اجرای تفکیک، ترتیب و تمیزی و رعایت ایمنی در کار
تعلیم و انضباط (Shitsuke): آموزش کاربردی مفاهیم 5S به تمامی کارکنان، جلب مشارکت عمومی و تدوین و ابلاغ و اجرای مقررات سازمانی. در بخش 5 نظام آراستگی عملاً به دنبال ایجاد یک فرهنگ سازمانی هستیم.
دیدگاهتان را بنویسید